تیپ شناسی نحوۀ مواجهۀ روشنفکران و نخبگان ایرانی با تمدن غرب

تیپ‌شناسی نحوۀ مواجهۀ روشنفکران و نخبگان ایرانی با تمدن غرب

این مقاله تلاش می‌‎کند با تمرکز بر مدرنیته به‌عنوان اصلی‌ترین نمود و سیمای تمدن غرب، صورت‌های متکثر رویارویی و مواجهۀ ایرانیان با این تمدن را قالب‌بندی کند. به این منظور، ابتدا بر مفهوم مدرنیسم به‌عنوان مهم‌ترین جلوۀ تمدن غرب لااقل از نظر بازنمایی نزد جامعۀ ایرانی متمرکز شده است. سپس، با استفاده از روش تفسیری به کار گرفته شده در مقاله، مجموعه مواجهات جامعۀ ایران با تمدن غرب تحت سه مقولۀ غرب‌شیف...

تاریخ نگاری و روشنفکری یا نقش روشنفکران در تاریخ معاصر ایران نقد و بررسی روشنفکران ایرانی و غرب

روشنفکران دینی ایران و غرب

نسبت نظام مردم‌سالاری دینی با تمدن غرب (تمدن موجود) و تمدن مهدوی(تمدن موعود)

در چند دهه­ی اخیر، نظام مردم سالاری دینی، به مثابه­ی نظام سیاسی برآمده از آموزه­های اسلامی، مورد توجه متفکران در حوزه­های مختلفِ علوم انسانی قرار گرفته و از زوایا و رویکردهای گوناگون بدان نگریسته شده است. یکی از رویکردهایی که کمتر مورد توجه قرار گرفته، رویکرد تمدنی است؛ بدین معنا که این نظام به مثابه­ی بخشی از سیر تکاملی انقلاب اسلامی، چه ظرفیت­هایی برای شکل­گیری تمدن اسلامی دارد؟ در این مقاله، ...

برخورد روشنفکران مسلمان با تجدد و تأثیر آن بر مفهوم غرب شناسی در ایران

غرب­شناسی شاید مفهومی نسبتاً جدید در علوم سیاسی به­ویژه در ایران باشد. در این مقاله ابعاد مختلف برخورد روشنفکران مسلمان و از جمله ایرانی با پدیده مدرنیته و تأثیر آن بر دریافت ایرانی­ها از غرب بررسی می­شود. سؤال اصلی این پژوهش، نقش مدرنیته در شناخت ایران از غرب (غرب­شناسی) و دلایل تنفر ایرانی­ها از آن است. این پژوهش ضمن بررسی انتقادی روند غرب­شناسی در ایران معاصر با تکیه بر مفهوم مدرنیته نشان می­...

بررسی مفهوم غرب در گفتمان روشنفکران مشروطه‏خواه در قیاس با گفتمان روشنفکران دهة چهل هجری شمسی

 ورود مدرنیته به ایران، با استعمار و دخالت‌های گستردۀ غربیان همراه بود. این همراهی در کنار سایر ویژگی‌های جامعۀ ایران، به برخوردها و نگرش‌های متفاوتی نسبت‌به مدرنیته و غرب منجر شد. ازجملۀ این برخوردها و نگرش‌های متفاوت، میان دو گفتمان حاکم بر اندیشۀ روشن‌فکرانِ مشروطه‌خواه ازیک‌طرف و روشن‌فکران دهۀ چهل هجری شمسی، ازطرف‌دیگر، اتفاق افتاد. بر این اساس، در پژوهش حاضر با عنوان «بررسی مفهوم غرب در گ...